Naturalne substancje nootropowe - co to takiego ?

Popularny mit rozpowszechniany na internetowych forach, a czasem nawet w hollywódzkich produkcjach, mówi, że wykorzystujemy jedynie 10% swojego mózgu, że mamy szansę stać się geniuszami rozwijając pozostałe 90% swojego potencjału. Pomimo tego, że pogląd ten jest bzdurą, którą jest w stanie obalić każdy student pierwszego roku psychologii, jest w nim zaklęte marzenie ludzkiego gatunku o odblokowaniu pełni swojego potencjału. Marzenie to ma szansę się spełnić, choć pewnie nie w tak spektakularny sposób jak chcieliby nas przekonać twórcy filmów Limitless czy Lucy. Istnieją sposoby na zoptymalizowanie działania naszego układu nerwowego, na podkręcenie domyślnych ustawień naszego umysłu, który ewolucyjnie przystosowany jest do ekonomicznego zarządzania strumieniem naszej świadomości, ogrom naszych możliwości poznawczych na co dzień zredukowany jest do stanu koniecznego i wystarczającego do tego by przetrwać. Natura jest dość skąpa i nie lubi zużywać zapasów energii na coś, co nie jest absolutnie niezbędne do przetrwania.

Mamy w sobie siły by podnieść nieosiągalne na co dzień ciężary. W sytuacjach ekstremalnych nasze nadnercza wyrzucając adrenalinę dają impuls całemu organizmowi, że jesteśmy w niebezpieczeństwie. W celu przeżycia musimy wspiąć się na wyżyny swoich możliwości. Podobnie działa nasza świadomość, na co dzień ugruntowana i przystosowana do wykonywania zadań w sposób zautomatyzowany, w odpowiednich warunkach jest w stanie osiągać maksimum sprawności procesów poznawczych - wyostrzać zmysły, przyspieszać uczenie się, czy znacznie poprawiać pamięć.
Żyjemy w czasach informacji, w których jesteśmy w stanie zgromadzić funkcjonujące modele optymalizacji ludzkiego działania i zebrać najskuteczniejsze narzędzia do jego poprawy. Medytacja, trening mindfullness, aktywność fizyczna podejmowana spontanicznie i z radością, to tylko niektóre ze sposobów usprawniania domyślnego trybu działania naszego umysłu.

Dodatkowo dysponujemy dziś niezawodnymi metodami zdobywania wiedzy. Nauki takie jak psychologia i neurobiologia opisują z niemożliwą wcześniej do osiągnięcia szczegółowością, jakie warunki społeczne, psychiczne i biochemiczne muszą zostać spełnione, byśmy mogli wznieść na wyższy poziom działanie naszego układu nerwowego. To niesamowite czasy, w których wiedza zdobywana nieustannie przez tysiące ośrodków naukowych na całym świecie pozwala nam, jako gatunkowi, i każdej jednostce z osobna, przejąć kontrolę nad własnym sposobem doświadczania, nad naszym mentalnym oprogramowaniem odpowiedzialnym za wydajność systemu.

Szereg substancji, które od tysięcy lat stosowane były w systemach medycyny tradycyjnej doczekały się dziś naukowego potwierdzenia swojej skuteczności. Jedną z nich jest roślina wykorzystywana w hinduskiej medycynie Ajurwedycznej - Bacopa monnieri.

Badania przeprowadzone na grupie 65 osób przez naukowców instytutu medycyny naturalnej w Portland w stanie Oregon (przypis 1) wykazały, że badani zażywający przez sześć tygodni ekstrakt z Bacopa monnieri osiągali w sposób statystycznie istotny lepsze wyniki w testach sprawności pamięci krótkotrwałej, oraz sprawności werbalnej, w tym zdolność do przywoływania słów (Rey Auditory Verbal Learning Test), Badani wykazywali również większą zdolność do odrzucania nieistotnych informacji w zadaniach poznawczych. Wyniki te w naukowy sposób potwierdzają mądrość zawartą w hinduskim systemie medycyny, gdzie Bacopa monnieri wykorzystywana jest od tysiącleci, a jest to to tylko jeden z dziesiątków wyników badań potwierdzających dobroczynny wpływ substancji pochodzenia naturalnego na nasz układ poznawczy.

Inna praca naukowców z Centralnego Instytutu Badań Technologii Żywności (Central Food Technological Research Institute) w Mysore w Indiach, (przypis 2) dowodzą, że już po 7 dniach stosowana w diecie ekstraktu z Bacopa monnieri pomaga w zahamowaniu wyczerpania dopaminy, co znacząco wpływa na kontrolę nastroju. A także zapobiega powstaniu stanu zakłóconej równowagi między wolnymi rodnikami (utleniaczami, reaktywnymi formami tlenu - RFT) a antyoksydantami, czyli zapobiega tak zwanemu stresowi oksydacyjnemu, który może być przyczyną wielu poważnych chorób, w tym nowotworów. To dowodzi, że ekstrakt z Bacopa monnieri działa na nasz mózg niczym naturalny konserwant, który pomaga w utrzymaniu neurochemicznej równowagi i zwiększa odporność na stres.

Odkrycia nauki, która udowadnia skuteczność rozwiązań pochodzących z natury, pozwalają nam w bardzo precyzyjny sposób wpływać na swój system poznawczy, tak by osiągać najwyższy dostępny nam poziom sprawności umysłowej i trwać w najwyższej osiągalnej dla nas formie psych-fizycznej.
To rewolucyjne czasy, w których wiedza, jaką gromadzimy na temat zdrowego żywienia i ruchu fizycznego, pozwala nam projektować własną skuteczność. Warto to wykorzystać.

Bibliografia:

(przypis 1):
C. Calabrese, WL. Gregory, M. Leo, D. Kraemer, K. Bone, B. Oken, Effects of a Standardized Bacopa monnieri Extract on Cognitive Performance, Anxiety, and Depression in the Elderly: A Randomized, Double-Blind, Placebo-Controlled Trial, Journal of Alternative and Complementary Medicine, 2008.
(przypis 2):
R. Hosamani, Muralidhara, Neuroprotective efficacy of Bacopa monnieri against rotenone induced oxidative stress and neurotoxicity in Drosophila, Neurotoxicology 2009.