Acetylocholina - potężny neuroprzekaźnik

acetylocholina

Większość osób prawdopodobnie zetknęła się z terminem neuroprzekaźnik. Często słyszy się o roli serotoniny, czy dopaminy. Obydwie substancję ściśle związane są z regulacją naszego zachowania i nastroju. Dopamina, która uwalniana jest w ośrodkowym układzie nerwowym stymuluje ośrodek nagrody, przez co uważana jest za biologiczną przyczynę uzależnień. Serotonina - określana potocznie hormonem szczęścia, której mechanizmy wykorzystuje się w leczeniu zaburzeń psychicznych, takich jak depresja. O roli serotoniny czy dopaminy wiemy dosyć sporo, natomiast mało znanym neuroprzekaźnikiem jest acetylocholina pełniąca rolę regulatora funkcji poznawczych.

Acetylocholina syntezowana jest z choliny i reszty kwasu octowego. Warto dodać, że acetylocholina była pierwszym odkrytym przez naukowców neuroprzekaźnikiem. Jako pierwszy odkrył ją w 1914 roku fizjolog Henry Dale, a jej działanie zostało przybliżone światu przez austriackiego farmakologa Otto Leowi’ego. Leowi nadał tej substancji nazwę vagusstoff, wskazując na jej zdolność do stymulacji nerwu błędnego(vagus nerve). Pomimo pierwszeństwa jej odkrycia, wiemy o jej działaniu znacznie mniej niż o serotoninie czy dopaminie.

Jak właściwie neuroprzekaźniki działają w organizmie?

Podstawowymi komórkami w naszym mózgu i układzie nerwowym są neurony, które komunikują się ze sobą uwalniając neuroprzekaźniki. Neuroprzekaźniki nazywane również neurotransmiterami lub nuromediatorami są związkami chemicznymi, których cząsteczki przenoszą sygnały pomiędzy neuronami poprzez synapsy.Przekazują informacje w mózgu, a także z mózgu do wszystkich części ciała – także komórek mięśniowych i komórek należących do gruczołów wydzielania wewnętrznego. Neurony wytwarzające neuroprzekaźniki transportują je na końce wypustek nazywanych aksonami, a pobliski neuron odbiera je za pomocą dendrytów(część neuronu w wyglądzie przypominająca korony drzew). Synapsa to miejsce, w którym dendryty jednego neurony spotykają się z aksonami drugiego neuronu.

Wpływ ACh na układ nerwowy

Jak zostało wspominane wcześniej, acetylocholina wykazuje zdolności stymulujące nerw błędny. Stanowi on cześć naszego układu przywspółczulnego, odpowiedzialnego za odpoczynek organizmu i poprawne trawienie. Poprzez nerw błędny acetylocholina wspomaga regulację rytmu serca, trawienie pokarmu, koordynacje mięśni podczas ruchu, wpływa na odpoczynek organizmu, zdrowie komórek odpornościowych, organów i tkanek oraz komórek macierzystych.

Acetylocholina – pamięć i uczenie się

Jeszcze do niedawna naukowcy wychodzili z założenia, że zdolność mózgu do naprawy i tworzenia nowych komórek, jak i połączeń między nimi ograniczona jest ściśle do okresu dzieciństwa. Najnowsze badania w dziedzinie neuropatyczności – termin określający zdolność mózgu do naprawy i tworzenia nowych połączeń, wykazują, że sytuacja jest inna niż uprzednio zakładano. Mózg nie traci zdolności do tworzenia nowych ścieżek neuronalnych wraz z wiekiem.

Wyniki badań wykazują, że acetylocholina wspomaga proces neuropatyczności. Obejmuje to regenerację mózgu po przebytych uszkodzeniach, zarówno tych fizycznych, jak i związanych z nadużyciem substancji chemicznych. Neuropatyczność jest silnie powiązana z procesem uczenia się i pamięcią. Wpływa na reorganizację i zmianę już istniejących połączeń, co przekłada się na zmianę naszego zachowania.


Deficyt acetylocholiny a choroby demencyjne

Badania w 1980 roku na pacjentach z zaburzeniami demencyjnymi pozwoliły na stworzenie cholinergicznej hipotezy w demencji. Według tej hipotezy, na której bazuje współczesna farmakoterapia, jedną z głównych przyczyn powstawiania chorób demencyjnych, takich jak np. Alzheimer, jest zaburzenie funkcjonowania układu cholinergicznego. Według badań, niektórzy pacjenci z chorobą Alzheimera wykazują poziom acetylocholiny zmniejszony nawet o 90% w stosunku do średniego jej stężenia u osób zdrowych. Co za tym idzie, utrata pamięci może mieć silny związek z niedoborem tego neuroprzekaźnika.

Wpływ choliny na produkcję acetylocholiny

Acetylocholina syntezowana jest z choliny i reszty kwasu octowego. Cholina jest organicznym związkiem, który stanowi prekursor (substancja, która występuje albo tworzy się w pierwszym stadium reakcji lub procesu, a następnie przetwarza się w inną substancję) acetylocholiny. Występuje w każdej komórce roślinnej i zwierzęcej, aby zapewnić jej optymalny wzrost i rozwój. Cholina stanowi kluczowy związek uczestniczący w prawidłowym funkcjonowaniu ludzkiego organizmu. Jest szczególnie ważna u kobiet w ciąży – asystuje w rozwoju mózgu i układu nerwowego u płodu, a ponadto zapobiega jego defektom, podobnie jak kwas foliowy.

Zapotrzebowanie i źródła choliny

Osoby dorosłe powinny spożywać, co najmniej 425mg choliny dziennie. Niestety większość ludzie nie jest w stanie pokryć tego zapotrzebowania wyłącznie z diety.

Głównymi źródłami choliny są produkty zwierzęce, takie jak żółtka jaj czy podroby (zwłaszcza wątroba wołowa). Można ją również znaleźć w kiełkach pszenicy, nasionach roślin strączkowych, orzechach, szpinaku, pomidorach czy płatkach owsianych. Cholinę możemy dostarczać również za pomocą preparatów o działaniu cholinergicznym. Suplementami zawierającymi cholinę są: alpha-GPC, dwuwinian choliny, cytrynian choliny, cytykolina(CDP-cholina). Innymi cholinergikami, które mogą wspomóc funkcjonowanie mózgu są Ashwagandha, Ginko Biloba, Fosfadydyloseryna(PS) oraz witaminy z grupy B.

Opublikowany dnia 22.02.2018 13959

Powiązane artykuły

Kawa - wpływ na zdrowie i funkcje mentalne

Bez wątpienia kawę można nazwać napojem XXI wieku. Jej efekty oraz smak sprawiają, że jest ona najczęściej spożywanym...

Lion's Mane Mushroom (Soplówka jeżowata) -...

Soplówka jeżowata (Hericium erinaceus) jest znana pod nazwami „Lion’s Mane” oraz Yamabushitake. Jest to grzyb...

Zielona herbata - wpływ na funkcje poznawcze i aktywnośc...

Zielona herbata jest jednym z najpopularniejszych napojów na świecie, co czynią ją również jedną z najłatwiej...

Cordyceps sinensis - historia, działanie prozdrowotne i...

Stworzyliśmy ten artykuł z intencją przybliżenia historii i właściwości grzybów Cordyceps. Obecny od tysięcy lat w...

Naturalne substancje nootropowe - co to takiego ?

Popularny mit rozpowszechniany na internetowych forach, a czasem nawet w hollywódzkich produkcjach, mówi, że...

Blog search