Wiosna cieszy wszystkich! Noo… prawie. Choć jest to wspaniała i ikoniczna wręcz pora roku, w której życie budzi się z hibernacji, to alergikom może być ciężko się z tego cieszyć, gdy codzienność uprzykrza katar sienny. Jeśli objawy alergiczne dokuczają Ci każdego roku, to warto się na to przygotować, w czym mogą pomóc również naturalne suplementy. Poza tradycyjnymi w Polsce ziołami coraz częściej do pakietu naturalnych narzędzi antyalergicznych dodaje się również grzyby funkcjonalne. Wśród nich to Reishi ma renomę najbardziej antyalergicznego i antyhistaminowego. W tym artykule przestudiujemy możliwe mechanizmy działania i dane o skuteczności suplementacji tym grzybem. Może pomoże również Tobie?
Wiele osób cieszy się wiosną nie tylko z powodu ciepła, dłuższych dni czy rozkwitającej przyrody, ale też z powodu pożegnania sezonu przeziębień. Gdy temperatura powietrza wzrasta, to wirusy i bakterie nie mają tak sprzyjających warunków do infekcji. Jeśli jednak los uczynił Cię osobą z alergią na pyłki, to katar i inne dolegliwości jeszcze trochę mogą potrwać, a zmienia się jedynie jego podłoże. Jednak tak samo, jak można się naturalnie wesprzeć w redukcji przeziębień, tak i na zahamowanie alergii natura oferuje nam ciekawe narzędzia.
Prym wiodą leki antyalergiczne. Są dostępne w aptekach zarówno bez recepty do wykorzystania, gdy wystąpi pilna potrzeba, jak i na receptę w bardziej zaawansowanych formach, z większymi dawkami lub w większych opakowaniach. Są też różne formy jak np. klasyczne kapsułki i tabletki do regularnego stosowania lub pastylki rozpuszczalne w jamie ustnej, dla szybszego działania. Jak to jednak z lekami bywa, ceną skuteczności bywa zwiększone ryzyko skutków ubocznych.
Jednak leki nie są z nami od zawsze, a ludzie jeszcze przed erą nowoczesnej farmakologii potrafili radzić sobie z objawami alergicznymi. W tym celu wykorzystywano różnorodne dary natury, w tym wyciągi z roślin i grzybów funkcjonalnych. Obecnie różne modyfikacje dietetyczne wspomagane naturalną suplementacją zyskały w języku angielskim własne określenie: immunonutrition[1], co oznacza odżywianie ukierunkowane na modulację pracy układu odpornościowego. Pojęcie to często wykorzystuje się w odniesieniu do zmian dietetycznych i suplementacyjnych np. u osób z chorobami autoimmunizacyjnymi, nowotworami, po zabiegach i przeszczepach, ale też zmagających się z alergiami lub nietolerancją histaminy.
Na alergie tradycja zielarska oferuje między innymi takie rośliny:
Wśród grzybów natomiast w kontekście wpływu na alergie najwięcej wiadomo o działaniu Reishi.
Reishi to bardzo uniwersalne wsparcie zdrowia, więc nic dziwnego, że i alergikom oferuje korzyści. Ten grzyb znany jest z bardzo długiej tradycji stosowania w chińskim folklorze. Wzmianki o nim pojawiają się w zapisach historycznych sprzed 2000 lat. Tradycyjnie był on używany w Chinach przez mnichów taoistycznych dla lepszego stanu skupienia, poprawy praktyk medytacyjnych oraz osiągnięcia długiego i zdrowego życia. Chińska rodzina królewska, dążąca do długowieczności, darzyła grzyba Reishi wielkim szacunkiem i został on uwieczniony w całej kulturze chińskiej na obrazach, posągach, jedwabnych gobelinach i jako wzory na szatach cesarzy[1].
Najpopularniejsze właściwości Reishi obejmują działania adaptogenne i immunomodulacyjne. Owocniki grzybów Reishi to istny fenomen pod względem obecności substancji, które wpływają na układ odpornościowy. Aktywne działanie zapewniają głównie dwie grupy substancji:
Z powyższych m.in. izolowany kwas ganoderowy C wykazywał silne właściwości przeciwzapalne i hamujące uwalnianie histaminy z komórek tucznych[1]. Beta-d-glukany również znane są immunomodulującego działania, co zauważane było w badaniach nie tylko nad Reishi, ale i nad wieloma innymi grzybami funkcjonalnymi.
By dobrze zrozumieć działanie Reishi, najpierw warto zrobić krok w tył i spojrzeć na zarys działania układu odpornościowego. W obrębie tego układu działa wiele cytokin, które można pogrupować wg działania. Dwie główne grupy określa się „ramionami” TH1 i TH2:
W normalnych warunkach, czyli w stanie zdrowia i braku zagrożeń, oba ramiona się wzajemnie hamują i pozostają w równowadze. Alergia jest stanem, który tę równowagę zaburza, a odpowiedź histaminopochodna to przesunięcie balansu w stronę dominacji TH2. Organizm wtedy w zbyt dużym stopniu przechodzi w stan naprawczy, przez co stan zapalny szaleje i staje się dokuczliwy. Reishi jest jednym z tych naturalnych suplementów, których wpływ na cytokiny układu odpornościowego sprzyja cofnięciu dominacji TH2 i ponownym wejściu układu w równowagę.
Można wywnioskować, że w porównaniu do klasycznych leków antyalergicznych Reishi działa bliżej źródła problemu. Efekty zatem mogą być bardziej naturalne i przyjazne dla zdrowia niż bezpośrednie maskowanie objawów.
Hamowanie reakcji alergicznych przez Reishi jest w badaniach udokumentowane, jednak na ten moment są to głównie badania na modelu zwierzęcym. W literaturze pojawiają się informacje o pozytywnym działaniu u ludzi, jednak nadal jest przestrzeń i potrzeba przeprowadzania kolejnych, dobrze zaprojektowanych badań klinicznych, które m.in. ułatwią ułożenie konkretnych schematów dawkowania.
W jednej z publikacji przedstawiono dwa case studies[1] osób, które stosowały kilkutygodniową suplementację tabletkami Reishi w przypadku przewlekłego kataru siennego.
W obu przypadkach efekty były szybkie i zadowalające, a przy tym bezpieczne.
Wpływ Reishi na katar sienny sprawdzono też u… świnek morskich[2]. Świnki morskie z alergią były poddawane wdychaniu pyłku cedru japońskiego. Reishi podawano im codziennie przez 8 tygodni od czasu poprzedzającego pierwszą ekspozycję. Zauważono, że przyjmowanie Reishi pozwoliło świnkom stłumić nadreaktywność nosa. Autorzy wywnioskowali, że Reishi to przydatne narzędzie dla pacjentów z alergicznym nieżytem nosa.
W kolejnym badaniu sprawdzano jak podawanie Reishi (doustnie lub dootrzewnowo) wpłynie na parametry związane z astmą u myszy[3]. Solidnie przebadano cały panel cytokin układu odpornościowego, przeprowadzono ocenę histopatologiczną płuc i sprawdzono jeszcze kilka innych parametrów. W badaniu zauważono zmniejszenie zmian zapalnych dzięki podawaniu Reishi i wywnioskowano, że grzyb ten może być przydatny jako środek immunomodulujący i przeciwzapalny w przypadkach astmy.
Efekty wskazujące na działanie antyalergiczne zauważano też w innych badaniach eksperymentalnych. Reishi zmniejszał np. obrzęk łap wywołany karagenem lub formaliną i swędzenie wywołane alergią na komary u myszy co wskazuje na działanie przeciwzapalne i przeciwalergiczne[2].
Jeśli jesteś alergikiem i jesteś w stanie przewidzieć, kiedy będziesz mieć zwiększoną ekspozycję na alergen (np. sezon pylenia), to właśnie w takich sytuacjach najlepiej jest zaplanować suplementację Reishi. Sposób, w jaki Reishi wpływa na funkcjonowanie układu odpornościowego, sprawia, że wpływ na hamowanie alergii powinien być najlepszy przy okresowym, codziennym stosowaniu suplementu, a nie doraźnie już po wystąpieniu objawów, tak jak stosuje się zazwyczaj leki z apteki.
Obecnie nie ma konsensusu co do dokładnych protokołów stosowania Reishi, ale w przypadku popularnych ekstraktów z owocników najczęściej stosowane jest po 1000-1500 mg dziennie. Taki schemat przyjmuje się w przypadku stosowania profilaktycznego.
Objawy niepożądane po Reishi są bardzo rzadkie. Zasadniczo jest to świetnie tolerowany nutraceutyk. Gdy jednak takie działania się pojawiają, to obejmować mogą dolegliwości żołądkowo-jelitowe lub spadek ciśnienia krwi.
Kiedy nie stosować Reishi? Gdy masz… alergię na grzyby. Przy większości alergii może być pomocny, jednak gdy sam w sobie będzie alergenem, to niestety nic nie wskóra.
Ponadto należy zachować ostrożność w przypadku jednoczesnego stosowania grzybów i leków rozrzedzających krew. Reishi uznawany jest za grzyb o działaniu uspokajającym, wyciszającym i nasennym, więc w przypadku stosowania innych suplementów lub leków o podobnym działaniu również warto pozostać czujnym.
Źródła:
[1] https://www.mycologyresearch.com/articles/view/28
[2] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21698671/
[3] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35026480/
AUTOR
Reishi (Ganoderma lucidum) - niezwykłe...
Pierwsze wrażenie pojawia się już na języku. Uderzająco gorzki smak, który może świadczyć o tym, że masz do czynienia...
Medycyna snu - zaburzenia rytmu dobowego oraz sposoby na...
Mimo rosnącej świadomości o roli właściwej ilości i jakości snu, wciąż jest to jeden z najbardziej zaniedbywanych i...
Reishi (Ganoderma lucidum) - triterpeny i antyoksydanty
Grzyb Reishi ma długą historię medycznego zastosowania w naturalnych azjatyckich systemach leczenia. W Chinach jest...
Rhodiola rosea - lekarstwo na stres
Rhodiola Rosea, znana również jako "różeniec górski" lub "złoty korzeń", jest rośliną lubiącą wysokogórski klimat,...
Mushroom Cacao Elixir 12 saszetek